Laten we het systeem eens bekijken
Je doet UX-projectwerk. Daarvoor heb je vaardigheden nodig. Die vaardigheden kunnen worden onderverdeeld in competenties. Om je functie te kunnen uitoefenen, heb je een aantal competenties nodig.
In eerdere berichten heb ik het gehad over de competenties en functies die de basis vormen van ons systeem van designers. Nu wil ik graag ingaan op de details van wat je elke dag doet: vaardigheden.
Als we je vaardigheden kunnen beoordelen, kunnen we twee dingen objectief vaststellen: 1) Wat voor type designer ben je? 2) Wat is je vaardigheidsniveau?
Maar hoe beoordelen we vaardigheden?
Ik verwijs hierbij nogmaals terug naar mijn vorige bericht over competenties. Daarin maakte ik het onderscheid tussen specifieke competenties voor UX Design en generieke, ofwel algemene competenties. Het komt erop neer dat specifieke competenties (en dus vaardigheden) voor (UX) Design eenvoudiger kunnen worden beoordeeld op basis van output. Bij generieke competenties gaat het om gedrag.
Context is king
Slechte UX Designers zijn uiteraard te herkennen aan hun output. Maar boven dat niveau wordt het steeds moeilijker om het vaardigheidsniveau van designers puur op hun output te beoordelen, omdat veel afhangt van de context. Bij elk project horen andere gebruikers, stakeholders, regels en voorschriften, doelen en niveaus van UX-volwassenheid. Al deze aspecten hebben invloed op de kwaliteit van het uiteindelijke design.
Oh, gedraag je
Gedrag beoordelen is dan weer een heel andere uitdaging. Dat komt deels doordat verschillende mensen gedrag vaak op andere manieren ervaren – en dus op andere manieren beoordelen. (Zijn Nederlanders bijvoorbeeld direct of onbeleefd?). Bovendien is gedrag nooit iets eenmaligs; het gaat om de manier waarop je in de loop van een project in verschillende situaties werkt.
Vaardigheden zijn concreet
In mijn inleiding gebruikte ik de term 'stakeholdermanagement'. In de praktijk is 'stakeholdermanagement' een te breed begrip om te kunnen beoordelen. In feite gaat het om vaardigheden met betrekking tot de manier waarop je stakeholders ondervraagt en overtuigt, bevindingen of een ontwerp presenteert, sessies met stakeholders leidt en meer. Hoe concreter de beschrijving, hoe nauwkeuriger de vaardigheden van een designer kunnen worden beoordeeld.
Verschillende vaardigheden hebben verschillende betekenissen voor verschillende mensen
We kunnen niet van projectmanagers verwachten dat ze de kwaliteit van designoutput kunnen beoordelen. En mensen in het designmanagement kunnen geen gedrag beoordelen in een project waarbij ze niet betrokken waren.
Om gebalanceerde feedback over een designer te krijgen, adviseren we een 360-gradenfeedbackproces. Dat wil zeggen dat meerdere mensen, inclusief designers en stakeholder, je vaardigheden beoordelen voor een project waaraan je hebt gewerkt. Enige variatie in het type stakeholders is belangrijk om tot een evenwichtige beoordeling te komen.
Alleen dan krijg je antwoord op de vraag: hoe goed ben jij als designer?
Oordeel niet te snel
Een goede beoordeling krijgen voor één project of één klant, maakt je nog geen senior, expert of autoriteit. Je bewijst pas dat je je vaardigheden als designer hebt verbeterd door goed werk af te leveren voor meerdere projecten, meerdere klanten en meerdere mensen met verschillende niveaus van UX-volwassenheid.
De beste UX Designers hebben deze vaardigheden
Het gaat te ver om alle vaardigheden (voor zowel generieke als UX-specifieke competenties) hier op te noemen. Wat ik wel kan zeggen, is dat de beste UX Designers naar mijn mening goed zijn in de onderzoeks- en analytische aspecten van ons werk. Daarnaast zijn ze in staat om vanuit dat analytische aspect iets waardevols te creëren op een conceptueel en abstracter niveau.
