Als we denken aan producten voor mensen met een beperking dan denken de meesten al gauw aan rolstoeltoegankelijke gebouwen, hulpmiddelen in het verkeer zoals braillepaden voor slechtzienden en blinden, of tools om alledaagse objecten ook voor mensen met een beperking bruikbaar te maken. Als we naar deze voorbeelden kijken, zien we dat ze ontworpen zijn voor mensen met een permanente beperking. Maar waar we zelden bij stilstaan, is dat we allemaal wel eens minder vaardig zijn en dus vergelijkbare problemen kunnen ervaren.
Drie typen mindervaardigheid
Bij het ontwerpen voor mensen met een beperking ligt de focus eigenlijk altijd op de mensen met een permanente beperking. Daar komt de term Accessibility ook vaak om de hoek kijken. Bij ontwerpen voor inclusie onderscheiden we echter nog 2 typen van mindervaardigheid. Deze drie typen zijn:
- Permanente mindervaardigheid; een beperking die niet meer zal veranderen. Bijvoorbeeld doof of blind zijn, diabetes type 1 hebben of het missen van een lichaamsdeel. Dit levert een beperking op waar iemand mee moet leren leven. Zoals Peter: die door een geboorteafwijking maar één arm tot zijn beschikking heeft.
- Tijdelijke mindervaardigheid; een beperking die van tijdelijke aard is. Dit kan gelden voor een aantal dagen, weken of maanden. Denk hierbij aan een ongeluk waardoor iemand tijdelijk een minder goed geheugen heeft, of een ongeluk bij het skiën waardoor iemand een tijd niet zelfstandig kan lopen.Zo’n tijdelijke beperking heeft Thijs: door een val bij het sporten heeft hij voor een periode van zes weken zijn arm in het gips en heeft hij maar één arm tot zijn beschikking.
- Situationeel; een mindervaardigheid die zich alleen in bepaalde situaties voordoet. Denk aan een gesprek minder goed kunnen verstaan door een rumoerige kroeg, of iemands gezicht niet goed kunnen herkennen omdat je tegen de zon inkijkt. Simon heeft zo’n situationele beperking: hij is sinds kort vader waardoor hij een aantal keren per dag zijn kindje op zijn arm heeft met als gevolg dat hij op die momenten dus ook maar één arm tot zijn beschikking heeft.
In bovenstaande voorbeelden is te zien dat alle drie de heren (af en toe) maar één arm tot hun beschikking hebben. Al is het voor Peter permanent, voor Thijs tijdelijk en voor Simon situationeel. Met dit als uitgangspunt kan er naar een oplossing worden gezocht, waar alle drie de heren profijt van hebben.
Inclusief ontwerpen is voor iedereen fijner
Als we een product of dienst speciaal ontwerpen voor de groep met een permanente beperking, bereik je vooral die doelgroep. Daar is helemaal niks mis mee, want zo wordt deze doelgroep ook bediend. Beter is, als we de groep mensen die baat bij de oplossing hebben, kunnen uitbreiden. Wat als we een ontwerp maken zodat ook mensen met een tijdelijke of situationele mindervaardigheid hier gebruik van kunnen maken? Simon heeft niks aan een armprothese als hij met zijn kind op de arm loopt.
Wellicht is het online wel eens opgevallen: de trend die zich nu verspreidt is het gebruik van video met ondertiteling. In eerste instantie werd ondertiteling gebruikt om een video in een onbekende taal te kunnen begrijpen, of ter ondersteuning voor mensen met een gehoorbeperking. Echter worden tegenwoordig veel video’s in dezelfde taal ondertiteld. Overbodig zou u misschien kunnen denken, maar laten we dit eens vanuit de drie typen mindervaardigheid bekijken.
Door de video te ondertitelen in dezelfde taal als dat er gesproken wordt, kan de boodschap overgebracht worden op mensen die permanent niet kunnen horen. Voor mensen die tijdelijk minder vaardig zijn, omdat ze bijvoorbeeld door een oorontsteking niet of minder goed kunnen horen, is de ondertiteling nu ook een handige manier om de boodschap uit de video mee te krijgen. En als laatste situationeel: wellicht herkent u het zelf ook wel. Mensen die op hun werk of in een publieke ruimte even door LinkedIn, Facebook of het nieuws scrollen en daarbij de omgeving niet willen storen. Zij bekijken de video zonder geluid; en lezen de ondertiteling om toch de inhoud van de video te kunnen volgen. Voor de mensen die wel graag de video met geluid willen bekijken, is dit nog steeds mogelijk. Het is dus niet stigmatiserend.
Met behulp van deze simpele toevoeging heeft de eigenaar van het filmpje de groep die hij bereikt flink vergroot. Naast dat het prettig is voor degenen die het filmpje willen volgen is dit ook vanuit een marketingstandpunt heel slim: zo kunnen meer mensen de boodschap meekrijgen of gebruik maken van het product of de dienst.
Inclusie meenemen in de basis
Bij Keen design zijn we ervan overtuigd dat door inclusie mee te nemen in de basis van het ontwerpproces, er betere oplossingen ontstaan. Een van de manieren hoe we dat doen is om te kijken vanuit de verschillende typen mindervaardigheid zoals we hierboven hebben beschreven. Uiteindelijk is het doel om met een oplossing de doelgroep zo goed mogelijk te dienen. Hoe meer mensen die oplossing bereikt, hoe beter.
Want eigenlijk zijn we allemaal wel eens minder vaardig. Ga eens bij uzelf na: wellicht bent u niet permanent minder vaardig, maar bent u dat wel eens tijdelijk of situationeel geweest. Waar loopt u dan tegenaan?
Wilt u meer weten over inclusie, accessibility of toegankelijkheid, of over hoe u kunt ontwerpen voor inclusie? Wij helpen u graag met dit onderwerp. Bekijk hier onze diensten of neem contact met ons op door middel van de onderstaande knop en ontvang het inclusie E-book.
